Κάθεσαι στον καναπέ παρακολουθώντας την τηλεόραση και βλέπεις την πραγματικότητα να διπλασιάζεται μπροστά σου δίχως να απορείς πώς η απόσταση ήρθε τόσο κοντά. Αρκεί που η εικόνα της απόστασης απέχει δύο μέτρα. Κοιτάζεις την εικόνα, μια επιφάνεια που πιθανώς δεν είναι οικεία και δεν αναρωτιέσαι ποια είναι η σχέση σου με αυτή. Από την άλλη, όταν βλέπεις ένα όνειρο, θες να μάθεις ποια είναι η σχέση σου με τις εικόνες του, γιατί όσο ανοίκειο κι αν είναι, το όνειρο είναι δημιούργημά σου.
Σε ένα όνειρο τις προάλλες κατέβαινα σκάλες τρέχοντας ώσπου αδυνατούσα πλέον να κατέβω, όσο προχωρούσα οι σκάλες αποκτούσαν βάθος, μέχρι που η επιστροφή μου ήταν αδύνατη. Η εξήγηση φαίνεται σαφής, το αδιέξοδο. Η δομή, όμως, των εικόνων είναι άτακτη. Σύμβολα και γλώσσα φτιάχνουν τις δικές τους σχέσεις τις οποίες προβάλλουμε, εικονοποιούμε. Στην περίπτωση αυτή η εικόνα είναι ο μεσολαβητής της ομολογίας, μιας αλήθειας απόμακρης που επηρεάζει το εικονοστάσιο της λογικής.
Κι εκεί που νόμιζες ότι η αλήθεια σου μετράει, καταλαβαίνεις ότι η δύναμή της, η αξία της παραπαίει. Γιατί; Γιατί η μνήμη που ανακαλεί εικόνες ελλιπούς πληροφορίας
είναι αδύναμη. Δύναμη; Η δύναμη είναι η ενότητα που πηγάζει από την αισθητήρια διαφορά και, συνεπώς, η αδυναμία δεν είναι ενότητα. Διαφορά; Διαφορά είναι το ζήτημα για το οποίο γίνεται τόσος ντόρος, ίσως μία πρωτογενής ελευθερία.
Όμως, επειδή η εικόνα είναι μια διαφορετική δύναμη που διαχωρίζει την παρουσία από την πραγματικότητά της, ανάγοντάς την σε μια κατάσταση χωρίς φυσικές διαστάσεις, ετεροχρονισμένη και ετεροτοπική, είναι κυρίως ομοιότητα. Η ομοιότητα είναι το δείγμα. Οπότε, ποια είναι η ταυτότητα ενός δείγματος που μας επηρεάζει τόσο άμεσα;
Χειραγωγείται η παρουσία από τους κατασκευαστές έως τους καταναλωτές εικόνων μέχρις εσχάτων. Και επειδή η εκμετάλλευση συνήθως προκαλεί μεταμορφώσεις στο δίκτυο των σχετικών δυνάμεων, ίσως κάποτε και σε ένα μέλλον μακρινό να ζούμε ως εικόνες.
της Δήμητρας Δερτιλή